2024’ün en iyi diyetleri: Akdeniz, DASH, MIND
Genel sağlık için yeni yılın en iyi diyetleri belirlendi: Akdeniz, DASH ve MIND diyetleri
2024’ün en iyi diyetleri: Genel sağlık için en iyi Akdeniz, DASH ve MIND diyetleri
US News & World Report tarafından yürütülen bir ankete göre Akdeniz, DASH ve MIND diyetleri genel olarak 2024’ün de en iyi diyetleri olarak belirlendi.
En iyi diyetler
Akdeniz diyeti yedi yıl üst üste en iyi diyet seçildi.
Yüksek tansiyonu düşürmek için kullanılan DASH diyeti sıralamada ikinci sırada yer alırken Akdeniz ve DASH diyetlerinin birleşiminden oluşan ve beyin sağlığını iyileştiren gıdalara odaklanan MIND diyeti, en iyi üçüncü diyet seçildi.
Akdeniz ve DASH diyetleri de bu sırayla en iyi iki kalp-sağlıklı diyet olarak adlandırıldı.
Bu diyetleri 2024 için en iyi yapan şey nedir? Medical News Today daha fazla bilgi edinmek için üç tıp uzmanıyla konuştu.
Akdeniz diyeti en iyi genel diyet seçildi
Kurul onaylı girişimsel kardiyolog ve Kaliforniya, Laguna Hills’deki MemorialCare Saddleback Tıp Merkezi’ndeki Yapısal Kalp Programının tıbbi direktörü Dr. Cheng-Han Chen’e göre, Akdeniz diyeti son 10 yılda insanlar arasında büyük ilgi gördü.
Bu diyeti uygulayan Akdeniz bölgesinde daha az kronik sağlık sorunu olduğu ve yaşam süresinin daha uzun olduğu görülüyor.
Dr. Chen, MNT’ye yaptığı açıklamada “Akdeniz diyetindeki pek çok prensip, kalp sağlığına yöneliktir; örneğin daha fazla bitki bazlı gıdalara, tam tahıllara, sert kabuklu yemişlere, sağlıklı tekli doymamış yağlara dayanmak ve doymuş yağlardan ve çok fazla şekerden kaçınmak” ifadelerini kullandı.
Önceki çalışmalar, Akdeniz diyetinin yaşa bağlı bilişsel gerilemeyi yavaşlatmaya, başarılı tüp bebek (IVF) şansını artırmaya yardımcı olabileceğini ve bağırsak mikrobiyomunu iyileştirebileceğini gösteriyor.
Akdeniz Diyeti tüp bebek başarı şansını artırıyor
Akdeniz diyetini takip etmek aynı zamanda kişinin aşağıdakiler de dahil olmak üzere bazı hastalıklara yakalanma riskini de azaltıyor;
- Kardiyovasküler hastalık
- Tip 2 diyabet
- Depresyon
- Alzheimer hastalığı
- Prostat kanseri
Nutrition-In-Sight’ın sahibi, diyetisyen beslenme uzmanı Monique Richard da Akdeniz diyeti hakkında şunları söylüyor;
“Akdeniz diyeti miktarlar, belirli porsiyonlar veya sayısal hedefler açısından tanımlanmış bir ‘diyet’ türü değil; daha çok bir beslenme modeli ve yaşam tarzıdır.
Esneklik ve temel ilkeler birçok bireyin yaşamına, hedeflerine ve ihtiyaçlarına uygundur ve uzun vadede sürdürülebilir, keyifli ve faydalıdır; uzun vadeli başarının reçetesidir.
Akdeniz beslenme düzeni de daha az kısıtlayıcı ve katıdır. Şarabın ve çeşitli sağlıklı yağların faydalarını vurguluyor ve paylaşılan yemeklerin sosyal ve keyifli yönlerini, yemek pişirme, tatma ve birçok kişinin ‘diyette’ elinden alındığını hissettiği besleyici kombinasyonlar yaratmadaki duyu zevklerini gerçekten bir araya getiriyor.”
DASH diyeti kalp sağlığını koruyor
Hipertansiyonu Durdurmaya Yönelik Diyet Yaklaşımları – veya kısaca DASH – 1990’larda yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olmanın bir yolu olarak geliştirildi.
Dr. Chen DASH diyeti hakkında şunları söylüyor:
“Hipertansiyon, kalp hastalığı için en önemli risk faktörlerinden biridir. Bu özel diyet gerçekten yüksek tansiyonu olan ve bunu kontrol altında tutmak isteyen hastalar için tasarlandı.
Bu diyetle diğer diyetler arasındaki temel fark, yalnızca meyve ve sebzelere ağırlık vermekle kalmayıp aynı zamanda sodyum alımı miktarına da büyük önem vermesidir.
Yani gerçekten sodyum miktarını sınırlamaya çalışıyorlar ve aşırı sodyum alımının kontrol edilmesi zor olan yüksek tansiyona yol açabileceğini biliyoruz.”
Eylül 2021’de yayınlanan bir araştırma, DASH diyetinin hipertansiyonu olan kişilerde kan basıncını düşürmeye yardımcı olduğunu ve bel çevresini ve trigliserit konsantrasyonunu azalttığını buldu.
Top Nutrition Coaching’de kayıtlı diyetisyen beslenme uzmanı Catalina Ruz Gatica ise MNT’ye şöyle konuştu:
“DASH diyetinin kalp sağlığını desteklemedeki etkinliği, meyve, sebze, baklagiller, az yağlı süt ürünleri, tam tahıllar ve sert kabuklu yemişlere vurgu yapmasından kaynaklanıyor.”
Ruz Gatica, DASH diyetinin bileşiminin aşağıdakileri içeren bir beslenme düzenine yol açtığını açıkladı:
- Lif
- Potasyum
- Magnezyum
- Sağlıklı yağlar
DASH diyeti nedir, nasıl yapılır?
“ABD’deki çoğu insan, sağlıklı bir kardiyovasküler sistem için iki kritik bileşen olan potasyum ve lifin önerilen günlük alımının yetersiz olduğunu düşünüyor.
Potasyum, kan akışına yardımcı olan arter duvarlarını gevşeterek kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur ve fazla sodyumun ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.
Fiber, özellikle çözünebilir lif, kolesterolü hapsetmeye yardımcı olur, yeniden emilimi önler ve sindirim sistemimiz yoluyla onu ortadan kaldırır.
Genel olarak DASH diyeti, kardiyovasküler sağlığımızı güçlendiren spesifik gıdaları etkili bir şekilde içeriyor.
Catalina Ruz Gatica, diyetisyen beslenme uzmanı”
MIND diyeti bilişsel gerilemeyi önlemeye yardımcı olur
MIND diyeti, Akdeniz ve DASH diyetlerinin bir karışımıdır ve özellikle beyin sağlığını iyileştirmeye ve kişinin bilişsel gerileme riskini azaltmaya yardımcı olduğu bilinen gıdalara odaklanır:
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Meyveler
- Yağlı balık
- Fındık
Akdeniz ve DASH diyetleri gibi MIND diyeti de bitki bazlı gıdalara ağırlık verir.
Akdeniz diyeti besin piramidi, günlük ana öğünlerde en az 2 porsiyon sebze yemeyi önerirken, DASH diyeti 4 veya daha fazlasını önermektedir.
MIND diyeti günde 1 veya 1 porsiyondan fazla sebze yemeyi önerir ancak her hafta 6 veya daha fazla porsiyon koyu yapraklı yeşilliklerin yenmesini ister.
Ruz Gatica, “MIND diyeti, Akdeniz ve DASH diyetinin bazı kurallarını harika bir şekilde birleştirirken, beyin sağlığı için özel öneriler de sunuyor. Ebeveyn diyetlerinin kurallarını basitleştirerek potansiyel olarak bazıları için daha pratik hale getiriyor” diyor.
Eylül 2015’te yayınlanan bir araştırma, MIND diyetini uygulayanların Alzheimer hastalığına yakalanma riskini %53’e kadar azalttığını buldu.
Nattokinaz Alzheimer hastalığı için de umut olabilir
2018’de sunulan bir çalışma, MIND diyetinin felç sonrası bilişsel gerilemeyi yavaşlatmaya yardımcı olabileceğini bildirdi.
“Bu iki diyet (Akdeniz ve DASH), genel olarak vücudun her sisteminde sağlık için faydalı olduğunu bildiğimiz besin gruplarının ve besin maddelerinin birleşiminin ideal bir birleşimidir.
Uzun vadeli keyif ve tutarlılığa izin veren esnekliğe ve değişkenliğe sahiptir ancak bileşenlerin yaratılması, yapılması ve nasıl uygulanacağının anlaşılması çaba gerektirir.”
— Monique Richard
Hangi diyet sizin için en iyisidir?
En iyi diyetlerin aralarından seçim yapabileceğiniz bu kadar çok diyet varken, seçimler bazen bunaltıcı olabilir ve hangisinin takip edilmesinin en iyi olduğuna karar vermeyi zorlaştırır.
Ruz Gatica, Akdeniz diyetinin, kronik hastalıklara karşı koruma sağlayan antiinflamatuar özellikleriyle genel sağlık ve zindelik için dengeli, besin açısından zengin bir beslenme arayanlar için en iyi diyetler konusunda ideal olduğunu söyledi.
DASH diyeti, yüksek tansiyonu olan veya ailede hipertansiyon öyküsü olan kişiler için, özellikle de hipertansiyona belirgin genetik yatkınlığı olan etnik kökenlerde faydalıdır.
Ruz Gatica, “MIND diyeti bilişsel gerileme ve demansa karşı koruma sağlayacak şekilde tasarlandı” derken şöyle devam etti:
“Akdeniz ve DASH diyetlerine dayanan kökleri nedeniyle kalp-damar sağlığını desteklerken, özellikle ailesinde bilişsel bozukluk veya demans geçmişi olan bireyler için uygundur.”
Diğer kalp-sağlıklı diyetleri arayanlar için Dr. Chen, U.S. News & World Report’un mevcut listesinde kalp-sağlıklı diyetler arasında 3. sırada yer alan Ornish diyetini düşünmeyi önerdi. Bu diyet adını, onu 1977’de yaratan Dr. Dean Ornish’ten almıştır.
Nattokinaz faydaları: Kalp, tansiyon, diyabet, baş ağrısı…
En iyi diyetler deyince Akdeniz Diyeti ilk akla gelendir. İşte Dünyanın en iyi diyetleri; 5 Dakikada Sağlık