Konsantrasyon eksikliği nedir?
Herkes zaman zaman konsantrasyon eksikliği sorunu yaşar. Peki bunun sebepleri ve çözümü nedir?
Konsantrasyon eksikliği yaşandığı zaman artık bir şeye dikkat etmeyi ve ona daha fazla konsantre olmayı başaramazsınız.
Konsantrasyon zorluğunun çeşitli nedenleri olabilir. Bunların neler olabileceğini ve konsantrasyon eksikliği ile mücadele etmek için neler yapılabileceğini makalemizde okuyabilirsiniz.
Konsantrasyon eksikliği nedenleri
Psikolojik aşırı yüklenme, stres, uyku bozuklukları, besin eksikliği, çok az egzersiz, dolaşım bozuklukları, alerji, demans, böbrek yetmezliği, anoreksi, düşük tansiyon, hipotiroidizm, DEHB gibi altta yatan hastalıklar konsantrasyon eksikliği nedenleri arasında sayılabilir.
Konsantrasyon eksikliği ve konsantrasyon güçlüğü terimleri, bir kişinin uzun bir süre boyunca belirli bir göreve konsantre olma yeteneğinin azalmasını tanımlar.
Düzgün bir şekilde konsantre olamazsanız, dış uyaranlardan dolayı dikkatiniz ve düşünceleriniz hızla dağılır.
Konsantrasyon eksikliği geçici ve zararsız olabilir veya ciddi bir hastalığa işaret edebilir.
Zayıf konsantrasyonun en önemli nedenleri şunlardır:
Psikolojik aşırı yüklenme: Mesleki ve/veya kişisel aşırı yüklenme, şiddetli stres, zaman baskısı, tükenmişlik – konsantrasyon bozukluklarının tüm olası nedenleri.
Kısa vadede gerginlik sizi daha verimli hale getirebilir ancak uzun vadede vücudun kendi (konsantrasyon) rezervlerini tüketir.
Uyku eksikliği veya uyku bozukluğu: Yeterince uyumuyorsanız genellikle gün içinde konsantrasyon eksikliği ile mücadele etmek zorunda kalırsınız.
Uyku eksikliği, diğer şeylerin yanı sıra, dikkati kontrol eden belirli beyin bölgelerinin aktivitesini de azaltır.
Yanlış veya yetersiz beslenme: Beynin en iyi şekilde çalışabilmesi için yeterli karbonhidrat, protein, yağ, vitamin, mineral ve suya ihtiyacı vardır.
Karbonhidratları düzensiz veya çok az tüketirseniz (örneğin anoreksi durumunda), kan şekerinde de dalgalanmalar meydana gelir.
Bunlar performansın düşmesine ve konsantrasyon eksikliğine neden olur. Diğer besin maddelerinin (B vitaminleri, demir , magnezyum gibi) eksikliği de konsantrasyonu bozabilir.
Egzersiz eksikliği: Bazen çok az fiziksel aktivite, zayıf konsantrasyonun nedenidir.
Öte yandan, çok hareket ederseniz vücutta daha iyi kan dolaşımı ve dolayısıyla beyne daha iyi oksijen tedariki sağlarsınız.
Alkol yoksunluk sendromu: Konsantrasyon güçlüğü, motor ve iç huzursuzluk, alkol yoksunluğunun yaygın belirtileridir.
Menopoz: Menopoz sırasındaki bazı kadınlar “beyin bulanıklığı” olarak bilinen durumdan muzdariptir. Konsantrasyon güçlüğü veya unutkanlık gibi bilişsel sorunlar geliştirirler.
Bunlar östrojen konsantrasyonunun yanı sıra menopoz sırasında sıcak basması, terleme veya uyku bozuklukları gibi tipik menopoz semptomlarıyla da ilgili olabilir.
Bozulmuş beyin dolaşımı: Bu, oksijen ve besin eksikliği nedeniyle konsantrasyon eksikliğine neden olabilir.
Serebral kan akışı eksikliğinin yaygın bir nedeni, serebral damarların “kireçlenmesidir”.
Demans: Alzheimer gibi demans hastalıkları hafıza, yönelim ve konsantrasyon bozukluklarıyla ilişkilidir; örneğin beyin artık uygun kan akışını alamadığında, beyin hücreleri ölür veya beyinde protein biriktiğinde.
Dikkat eksikliği bozukluğu (ADD) veya hiperaktivite (DEHB) olmadan: Çocuklara ek olarak yetişkinler de ADD veya DEHB’den muzdarip olabilir.
Etkilenenler, diğer şeylerin yanı sıra, beyindeki dikkati kontrol eden kontrol devrelerinin bozulması nedeniyle konsantrasyon güçlüğü çekiyor.
Düşük tansiyon: Beyin kan akışının kısıtlanması nedeniyle konsantrasyon güçlüğü hipotansiyonun tipik belirtileridir.
Performans eksikliği, yorgunluk, hızlı kalp atışı ve soğuk eller ve ayaklar da düşük tansiyonun göstergesi olabilir.
Diğer hastalıklar: Konsantrasyon eksikliği, hipotiroidizm, böbrek yetmezliği, depresyon ve yüksek kan şekeri (hiperglisemi) gibi diğer hastalıklara eşlik eden bir semptom olabilir.
Kanser ilaçları: Bazı durumlarda konsantrasyonla ilgili problemlerin kökeni, uygulanan kanser ilaçlarına kadar uzanabilir: sitostatikler, özellikle hızlı büyüyen hücrelerin (tümör hücreleri gibi) büyümesini engelleyen ilaçlardır.
Doktorlar bunları kemoterapinin bir parçası olarak kanser hastalarına verirler.
Yan etki olarak bu ilaçlar düşünme ve konsantrasyon sorunlarına neden olabilir. Doktorlar buna “kemo beyin” adını veriyor. Bu yan etkinin nedeni henüz tam olarak anlaşılamamıştır.
Konsantrasyon eksikliği: Ne iyi gelir?
Çoğu durumda konsantrasyon eksikliğiniz konusunda kendiniz bir şeyler yapabilirsiniz. Aşağıdaki ipuçları hem çocuklara hem de yetişkinlere yardımcı olabilir:
Doğru beslenme: Beyninize ihtiyaç duyduğu tüm besinleri sağlamak için dengeli ve çeşitli bir diyet uygulayın.
Bu, yetersiz beslenmeden kaynaklanan konsantrasyon eksikliğini önler.
Yeterince sıvı tüketin: Günde yaklaşık 1,5 ila iki litre sıvı için. Su, maden suyu ve (şekersiz) çay en iyisidir. “Susuz” bir beyin en iyi şekilde çalışamaz ve bu da konsantrasyonun azalmasına neden olur.
Ölçülü olarak için: Çok fazla kafein, nikotin ve alkol tüketmeyin.
Düzenli dinlenme molaları: Vücudunuzun ve zihninizin zaman zaman iyileşebildiğinden emin olun; özellikle de stres ve aşırı çalışma, konsantrasyon eksikliğinin olası nedenleriyse. Örneğin temiz havada yürüyüş yapılması tavsiye edilir.
Sağlıklı uyku: Konsantrasyon sorunlarını ortadan kaldırmak, hatta bunların oluşmasını önlemek için yeterli uyku aldığınızdan emin olun.
Mümkünse sabit yatma ve uyanma saatlerine bağlı kalın.
Rahatlama teknikleri: Günlük yaşamda çok fazla stres ve yoğun tempo varsa ya da sinir kaynaklı uyku sorunları yaşıyorsanız otojenik egzersiz, meditasyon veya ilerleyici kas gevşetme gibi rahatlama yöntemleri yardımcı olabilir.
Ölçülü medya tüketimi: Medya tüketimini (televizyon, bilgisayar, akıllı telefon vb.) ve aşırı sesi (stereo sistem, kulaklık vb.) sınırlayın. Beyin çok fazla dış uyaranla baş etmek zorunda kalırsa konsantre olmak giderek zorlaşır.
Sakinleştirici veya uyarıcı kullanmayın: Mümkünse bu tür ilaçlardan kaçının.
Kulak masajı: Kan dolaşımını uyaran bir kulak masajı ile konsantrasyonunuzu artırmayı da deneyebilirsiniz.
Bunu yapmak için kulak kapaklarını parmak uçlarınızla bir dakika boyunca kuvvetlice yoğurun. Daha sonra kulak kapaklarını kulak memelerine doğru hareket ettirin.
Nefes egzersizleri: Konsantrasyonu artırmak ve stresi azaltmak için günde birkaç kez bu egzersizi yapabilirsiniz: Dik oturun ve ayaklarınızı yan yana yere koyun. Ellerinizi uyluklarınıza koyun, gözlerinizi kapatın ve birkaç kez yavaşça derin nefes alıp verin.
Çapraz hareketler: Bu egzersizler aynı zamanda konsantrasyonu zayıf olanlar için de uygundur çünkü beynin sol ve sağ yarıküreleri arasındaki işbirliğini teşvik ederler. Örneğin, dönüşümlü olarak sağ dirseğinizi sol kaldırılmış dizinize ve sol dirseğinizi sağ kaldırılmış dizinize getirin.
Tamamlayıcı şifa yöntemleri
Şifalı bitkiler: Örneğin ginseng kökünden elde edilen ekstraktlar genellikle orta yaşlı ve yaşlı insanlarda yorgunluk ve hafif konsantrasyon sorunlarını tedavi etmek için kullanılır.
Ginkgo özlerinin serebral dolaşımı iyileştirdiği söylenir, bu nedenle Alzheimer’ın neden olduğu zayıf konsantrasyona veya serebral dolaşım eksikliğine karşı tavsiye edilirler.
Esansiyel yağlar: Bazı esansiyel yağların kokusunun da konsantrasyonu teşvik ettiği söylenir. Örneğin lavanta, bergamot ve biberiye yağı uygundur.
Ancak alerjiye yatkınsanız dikkatli olmanız önerilir!
Homeopatik ilaçlar: Homeopati aynı zamanda konsantrasyon bozuklukları için çeşitli çareler de sunar; Örneğin Avena sativa D3 (düşük performans ve bitkinlik), Kalium phoricum D6 (unutkanlık için) ve Aethusa cynapium D6 (zayıf konsantrasyon için).
Ancak homeopati kavramının ve spesifik etkinliğinin bilimde tartışmalı olduğunu ve çalışmalarla açıkça kanıtlanmadığını unutmayın.
Konsantrasyon eksikliği uzun süre devam ederse, düzelmezse, hatta daha da kötüleşirse mutlaka bir doktora başvurmalısınız!
Çocuklarda konsantrasyon eksikliği
Konsantre olmakta güçlük çeken çocuklar dikkatsizdir, unutkandır ve kolaylıkla dikkatsiz hatalar yapabilir.
Çocuklarda konsantrasyon sorunlarının olası nedenleri temelde yetişkinlerdekiyle aynıdır.
Konsantrasyon eksikliğinin aşağıdaki nedenleri olabilir:
Aşırı çalışma ve stres: Çocuklar bile bundan muzdarip olabilir; örneğin okulda yüksek talepler olduğunda, boş zamanı olmadığında veya aile içinde tartışmalar olduğunda.
Öğrenciler için sınav döneminde Sitikolinin önemi
Ergenlerde kalıcı aşırı yüklenme, mide ağrısı, baş ağrısı, yorgunluk veya konsantrasyon güçlüğü ile kendini gösterir. Aşırı stres aynı zamanda kaygı ve sinirliliği de tetikleyebilir.
Uyku veya besin eksikliği: Yeterli uyku ve tüm önemli besin maddelerinin diyet yoluyla alınması, çocukların konsantre olabilmesi için bir ön koşuldur.
Biri veya her ikisi de eksikse sonuç, diğer şeylerin yanı sıra konsantrasyon sorunlarıdır.
Ekranda çok fazla zaman geçirmek: Araştırmalar, elektronik medyada çok fazla zaman geçiren çocukların konsantrasyon sorunları yaşama eğiliminde olduklarını gösteriyor.
DEHB: Konsantrasyon eksikliğine dürtüsellik ve hiperaktivite eşlik ediyorsa bunun arkasında DEHB (dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu) olabilir.
Daha az yaygın olan hiperaktivite olmaksızın dikkat eksikliği bozukluğu (ADD) da zayıf konsantrasyona neden olabilir.
Fiziksel nedenler: Bazen çocuklarda konsantrasyon sorunları, örneğin egzersiz eksikliği, enfeksiyonlar (soğuk algınlığı veya grip gibi), intolerans veya alerjiden kaynaklanır.
Olumsuz öğrenme ortamı: Çocukların öğrendiği ortam da (sınıf gibi) konsantrasyonu etkileyebilir.
Parlak ışık, dikkatin az dağılması (gürültüler, duvarlardaki görsel uyaranlar, yiyecek, parfüm vb. kokular), düzenli egzersiz fırsatları ve temiz hava dikkati artırır.
Konsantrasyon eksikliği: ne zaman doktora görünmeli?
Konsantrasyon eksikliğini son derece rahatsız edici ve hatta tehdit edici buluyorsanız bir doktora görünmelisiniz.
Aynı durum, konsantrasyon güçlüğünün aniden ortaya çıkması, açıklanamaması (örneğin alışılmadık derecede yüksek düzeyde stres nedeniyle) veya kötüleşmesi durumunda da geçerlidir.
Ayrıca çocuklarda sık görülen ve açıklanamayan konsantrasyon eksikliğini de doktorunuza açıklamalısınız.
Normal unutkanlık ile Alzheimer arasındaki 5 fark
Sitikolin ne işe yarar? Beyin dostu hakkında tüm bilgiler