Beypazarı Soda sağlıksız mı? Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu açıkladı

İsviçre Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Bürosu, Beypazarı Maden Suyu’nun içerisinde yüksek miktarda bor bulunduğu ve tüketilmemesi gerektiği uyarısında bulundu. Peki bor insan sağlığı için ne ifade ediyor. Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu açıkladı.

Türkiye’de en çok tüketilen soda markalarından biri olan Beypazarı Maden Suyu hakkında İsviçre Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Bürosu’ndan gelen uyarı beraberinde tartışmaları da getirdi.

Bürodan yapılan açıklamaya göre, maden suyunda yüksek miktarda “bor” tespit edildi.

Maden suyunun satışının yasaklanması ve tüketilmemesi gerektiği belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

“Resmi bir denetim sırasında Beypazarı marka maden suyundaki bor içeriğinin çok yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sağlık tehlikesi göz ardı edilemez. Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Dairesi (FSVO) söz konusu markaya ait maden suyunun tüketilmemesini tavsiye etmektedir. BAK-SAN GmbH şirketi etkilenen ürünü derhal satıştan çekmiş ve bir geri çağırma başlatmıştır.”

Beypazarı soda gerçekten sağlıksız mı?

Yaşanan tartışmaların ardından X hesabından bir açıklama yayınlayan Üsküdar Üniversitesi Kimya-Biyoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu şunları paylaştı;

“İsviçre Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Bürosu tarafından, Beypazarı sodası hakkında yüksek miktarda bor içerdiği iddiasını okudum ve bir miktar bilimsel araştırma yaptım.

1- Beypazarı sodası ile ilgili paylaşılan görselin kaynağında, bulunan bor konsantrasyonunun (mg/L) ne olduğu hakkında bir bilgiye rastlayamadım. Madem sakıncalı buluyorsunuz öyleyse bunun da açıklanması gerekliydi.

2- Öncelikle Bor insan sağlığı açısından önemli bir mineral ve ve günlük olarak alımı gerekli ve eksikliği sağlığı olumsuz etkiler.

3- Gelelim toksik dozuna, henüz yapılan çalışmalar tutarlılık göstermiyor, literatürde bir çok çalışma var ama halen tartışılan bir konu. WHO tarafından kabul edilen ise kilogram başına 0,4 mg ‘a kadar günlük alım sağlık açısından bir sorun yaratmıyor. Yani 70 kg bir insan günlük 28mg kadar boron tüketebilir. Ortalama içme sularımızda 0.2 mg/L boron bulunuyor. Özellikle Maden sularımızda yapılan bir çalışmada Ankara özelinde 3mg/L boron bulunduğu literatürde gösterilmiş. Yani zararlı olması için günde 10 Litre kadar içmeniz gerekiyor! Uzun süreli kronik toksisite de tartışılan bir konu ve henüz kesin bir bilgi söz konusu değil!

4- Gündemimizi işgal eden ve heyecan, kaygı yaratan bu konunun feryat figan etmeden önce ve öncelikle bilimsel olarak değerlendirilmesi gerekiyor!

Not: Kendi adıma güvenle tüketmeye devam edeceğim bir içecek, sağlıklı günler dilerim…”

Beypazarı Sodası Güvenli mi? Açıklıyorum 👇

İsviçre Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Bürosu tarafından, Beypazarı sodası hakkında yüksek miktarda bor içerdiği iddiasını okudum ve bir miktar bilimsel araştırma yaptım.
1- #Beypazarı sodası ile ilgili paylaşılan görselin… pic.twitter.com/LBJPvfXUAp

— Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu (@drkaanyl) April 16, 2024

Beypazarı firmasından açıklama geldi

Marketing Türkiye’ye açıklamalarda bulunan Beypazarı yetkilisi şunları söyledi:

“İsviçre’de yapılan analizlerde Beypazarı maden sularındaki bor minerali miktarının en fazla değeri ‘1’ olması gerekirken ‘2’ olarak tespit edildiği, bununsa sağlık açısından son derece tehlikeli olduğu söyleniyor.

Açıkçası böyle bir kanıya nasıl vardıklarını bilmiyoruz. Öyle ki bugün sağlıklı yaşam için insanlar bor minerali takviye gıdaları tüketiyor. Kemik erimesini durdurmak için her bir kapsülünde 3mg bor olan takviye gıdalar var.

Kaldı ki, İsviçre 1’e 2 oranını tehlikeli olarak belirlerken, AB üye ülkelerinde mevzuat oranı 1’e 5. Amerika’dan Avustralya’ya, Hollanda’dan Belçika’ya pek çok ülkeye ürün gönderen bir marka olarak İsviçre’ye de 7 yıldır ürünlerimizi gönderiyoruz.”

Yağışlardan oldukça etkilenen yeraltı kaynak sularının değerlerinin dönemsel olarak değiştiğini, içeriğindeki mineral değerlerinin artışlar ve azalmaların da olağan olduğunun altını çizen Beypazarı yetkilisi yurtdışına gönderdikleri ürünler için 2022’de yaptıkları ölçümlerde bor mineralinin 0,33, 2023’te ise 1 olarak ölçümlendiğini belirtiyor.

Tüm içeceklerin farklı analiz tayinlerine tabii tutulmasının gerekliliğini vurgulayan Beypazarı yetkilisi İsviçre Federal Gıda Güvenliği ve Veterinerlik Bürosu’nun yaptığı analizlerin içme suyu kriterleriyle maden sularını analiz ettiğini ifade ediyor.

Pek çok ülkeye ihracat yapan Beypazarı’na yönelik bu haberlerin maksatlı olarak çıkarılmış olabileceğini de sözlerine ekleyen yetkili konuyla ilgili resmi bir yanıt için de çalıştıklarını vurguladı…

Yavuz Yörükoğlu: Maden suyu sağlıklı mı? Ne kadar içilmeli

Borun Sağlığa Faydaları

Bor, bitkisel gıdalarda bulunan doğal olarak oluşan bir elementtir. İnsanlar için çok da gerekli olmayan bir besin maddesi olarak kabul edilir. Bor’u yiyeceklerden alırsınız, ancak takviyelerden de bor alabilirsiniz.

Bor takviyelerinin sağlığa birçok faydası olduğu iddia ediliyor. Ancak borun faydalarına ilişkin kanıtlar ya karışık ya da sınırlıdır.

Bor ne işe yarar?

Bor, yutulduğunda borik asite dönüştürülür ve gastrointestinal kanalda emilir; vücut, yutulan borun yaklaşık %85 ila %90’ını emer.

Kemikler, tırnaklar ve saçlar diğer vücut dokularına göre daha yüksek bor seviyelerine sahipken, yağ seviyeleri daha düşüktür.

Bor esas olarak idrarla atılır, ancak küçük miktarları da dışkı, ter ve nefesle atılabilir.

Borun sağlıkta kullanım alanları

Genel olarak borun kullanımına ilişkin araştırma eksikliği vardır ancak borun potansiyel faydaları aşağıdakiler açısından araştırılmış ancak kanıtlanmamıştır:

• Kireçlenme
• Maya enfeksiyonları
• Kanser riski
• Kemik sağlığı
• Atletik performans

Bor Eksikliği

Bor eksikliği nadirdir. İnsanların çoğu yeterli miktarda boru diyet kaynaklarından alıyor.

Bor eksikliğinin belirti ve semptomları henüz belirlenmemiştir, bu da kimin eksiklik riski altında olabileceğini bilmeyi zorlaştırmaktadır. Bor durumu (idrarda veya kanda ölçülür) rutin olarak kontrol edilmez.

Bor toksisitesi

Borun aşırı tüketilmesi aşağıdaki belirtilere neden olabilir:

• Mide bulantısı
• Kusma
• Hazımsızlık
• Baş ağrısı
• İshal

Yetişkinlerde 15-20 miligramın daha yüksek dozlarda ciltte kızarması, kasılmalar, titreme, damar çökmesi ve hatta ölümcül zehirlenmelere yol açtığı rapor edilmiştir.

Uzmanlar, bor takviyelerinin veya yüksek miktarda bor alımının, meme kanseri, endometriozis ve rahim miyomları dahil olmak üzere hormona duyarlı rahatsızlıkları olan kişiler için zararlı olabileceği konusunda uyarmaktadır.

Borun bazı bireylerde östrojen ve testosteron gibi hormonların üretimini artırabileceği endişesi var.

Ayrıca bor takviyesinin kandaki fosfor seviyesini azaltabildiğine dair raporlar da bulunmaktadır.

Bor önerildiği şekilde kullanıldığında güvenli olabilir. Ancak büyük miktarlar tehlikeli olabilir. Çocuklar bor veya borik asit fitilleri, topikal borik asit tozu veya bebek emziklerini temizlemek için kullanılan boraks solüsyonunu kullanmamalıdır.

Bor’un uygun miktarlarda kullanıldığında hamilelik sırasında alınması onaylanmıştır. Ancak hamileliğin ilk dört ayında vajinaya borik asit sokmayın, çünkü potansiyel olarak doğum kusurlarına neden olabilir.

Bor emziren kadınlarda araştırılmamıştır, bu nedenle emzirme döneminde kullanılması önerilmez.

Östrojene duyarlı kanser geçmişiniz varsa veya hormon tedavisi görüyorsanız, büyük miktarda bor almaktan kaçının.

Ayrıca bor, esas olarak böbrekler yoluyla elimine edilir, bu nedenle böbrek hastalığı olan veya böbrek fonksiyonuyla ilgili sorunları olan kişilerin bordan uzak durması gerekir.

Bor için önerilen bir diyet miktarı (RDA) yoktur, ancak tolere edilebilir bir üst sınır (TUL) günlük 20 miligram olarak belirlenmiştir.

Çoğu insan beslenme yoluyla günde yaklaşık 1 miligram bor tüketmektedir. Vejetaryenler daha yüksek miktarda bor alımına eğilimlidir.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), bor alımının “kabul edilebilir güvenli aralığının” günde 1 ila 13 miligram arasında olmasını önermektedir.

Yavuz Yörükoğlu: Maden suyu sağlıklı mı? Ne kadar içilmeli