D vitamini eksikliği nedir? İşte belirtileri
D vitamini, vücudunuzun kalsiyumu daha iyi emmesine yardımcı olan, yağda çözünen önemli bir vitamindir. Peki D vitamini eksikliği ve belirtileri nedir?
D vitamini kemik gücü için önemli bir takviyedir. Aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirir ve vücudun glikozu enerjiye dönüştürmesine yardımcı olur. D vitamini eksikliği ise vücutta birçok sağlık sorununu beraberinde getirebilir.
Bazıları, D vitamini eksikliğini “küresel bir sağlık sorunu” olarak değerlendiriyor ve dünya çapında yaklaşık bir milyar insanı etkilediğini bildiriyor.
Bu kadar yaygın olduğundan, D vitamini eksikliği belirtilerini bilmek önemlidir. Bunu bilmek, D vitamini almanız gerekip gerekmediğini daha iyi belirlemenize yardımcı olur.
D Vitamini Eksikliği Belirtileri
D vitamini eksikliğinin çoğu zaman gözle görülür hiçbir belirtisi yoktur. Yine de bir eksikliğe işaret edebilecek dikkat edilmesi gereken dört ana şey vardır:
Kas zayıflığı veya ağrısı, kemik zayıflığı ve ağrısı, yorgunluk ve depresyon.
Bu semptomların her birinin spesifik olmadığını ve diğer birçok sağlık durumunda mevcut olabileceğini unutmayın; bu nedenle sizin durumunuzdaki nedenin ne olabileceğini bulmak için doktorunuza danışın.
D vitamini eksikliği belirtileri: Kas Zayıflığı veya Ağrı
D vitamini eksikliği olan kişilerde semptomlar ilk başta çok hafif olsa da kas zayıflığı, ağrı veya kramplar yaşayabilir.
Bazı araştırmalar, düşük D vitamini düzeylerinin kronik ağrı durumlarını da tetikleyebileceğini veya kötüleştirebileceğini öne sürüyor.
Bunun nedeni, D vitamininin sinir sistemini düzenlemeye yardımcı olması ve dolayısıyla gerekli miktarda bulunmadığında insanların yaşadıkları acıya karşı daha duyarlı hale gelebilmesidir.
Kemik Zayıflığı ve Ağrı
D vitamini eksikliği kemik gücünü de azaltabilir.
Raşitizm teşhisi konulan çocuklarda sıklıkla yumuşak kemikler ve iskelet deformasyonları görülürken yetişkinlerdeki eksiklik, kemiklerinizi zayıflatan bir durum olan osteomalaziye yol açabilir.
Kemik ağrınız varsa bu aynı zamanda D vitamini eksikliğinin de işareti olabilir.
Kemik ağrısını kas ağrısından ayırmanın bir yolu, kemik ağrısında ağrının hareket halindeyken olduğu kadar hareketsizken de orada olmasıdır.
Genellikle kas ağrısı yalnızca hareket ettiğinizde alevlenir.
Yorgunluk
Yorgunluk, çok fazla antrenman yaptığınızın veya yeterince uyumadığınızın bir işareti olabileceği gibi, aynı zamanda D vitamini eksikliğinin bir belirtisi de olabilir.
Egzersizlerinizi azaltmak ve uykunuzu artırmak işe yaramıyorsa, yaşadığınızın d vitamini eksikliği olması büyük bir ihtimaldir.
Araştırmalar, düşük D vitamini düzeylerinin, insan vücudunda uykuyu düzenlemeye yardımcı olduğu bilinen maddeleri etkileyerek aşırı uykululuğa yol açabileceğini de öne sürüyor.
Bu vitamin, bu maddelerin uygun şekilde tepki vermesini sağlayacak kadar yeterli değilse uyku bozulur ve yorgunluk ortaya çıkar.
Depresyon ve Diğer Ruh Hali Değişiklikleri
D vitamini eksikliğinin bir diğer yaygın belirtisi depresif hissetmektir.
Yorgunlukta olduğu gibi, bu semptom da birçok başka durumla ilişkilidir. Bu nedenle bu, kan testiyle kolayca doğrulanabilecek olası nedenlerden yalnızca biridir.
D vitamini eksikliği ile depresyon duyguları arasındaki bağlantının bir açıklaması, vitaminin çeşitli beyin süreçlerinde yer almasıdır.
Beynin tüm eylemlerini tam olarak destekleyecek kadar bu vitamin bulunmadığında depresyonun ortaya çıkması mümkündür.
D Vitamini Eksikliği Sebepleri
D vitamini içeren gıdaları yememek ve yeterince güneş ışığına maruz kalmamak D vitamini eksikliğine yol açabilir. Bazı bireyler eksiklik açısından daha yüksek risk altında olabilir.
Sadece anne sütüyle beslenen bebekler, eksikliği önlemek için genellikle anne sütü yoluyla yeterli D vitamini almazlar.
Ayrıca uzun süre direkt güneş ışığına maruz kalmamaları da önerilir.
Her Gün Alınan D Vitamini Kanser Ölümlerini Azaltıyor
Yaşlı yetişkinlerde D vitamini eksikliği riski artar çünkü cildin D vitamini sentezleme yeteneği yaşla birlikte azalır.
Evde yaşayan bireyler güneşe çok az maruz kalır veya hiç maruz kalmazlar ve güneş ışığından yeterli D vitamini alamazlar.
Koyu tenli insanların derilerinde daha fazla melanin bulunur, bu melanin güneş ışığına karşı filtre görevi görür ve güneşe maruz kalmadan D vitamini üretme yeteneğini azaltır. Koyu tenli insanlar, açık tenli insanlara göre güneş ışığında daha fazla zamana ihtiyaç duyarlar.
Yağ emilimini sınırlayan belirli tıbbi rahatsızlıkları olan kişiler, D vitamini yağda çözünen bir vitamin olduğundan veya belirli ilaçları alan kişiler olduğundan, eksiklik riski daha yüksektir.
Obezite hastası veya gastrik bypass ameliyatı geçirmiş kişiler de daha yüksek risk altındadır.
D vitamini eksikliği açısından daha yüksek risk kategorilerinden birine giriyorsanız d vitamini seviyelerinizi ölçtürmenizde fayda var. Taramanın sizin için iyi bir fikir olabileceğini düşünüyorsanız doktorunuza danışınız.
D Vitamini Eksikliği Nasıl Önlenir?
Vücudunuzun yeterli miktarda D vitamini almasını sağlamak için yapabileceğiniz birkaç eylem vardır.
Bunlar arasında D vitamini açısından zengin gıdaların daha fazla tüketilmesi, düzenli olarak güneşte vakit geçirilmesi ve D vitamini takviyesi alınması yer alır.
D Vitamini Yüksek Gıdalar
Önerilen günlük D vitamini miktarı (RDA) 600 ila 800 uluslararası birimdir (IU).
İyi dozda D vitamini içeren yiyecekler yiyerek vücudunuzun bu miktarı karşılamasına yardımcı olabilirsiniz;
- Morina karaciğeri yağı
- Alabalık
- Somon
- Mantar
- Süt
- Kahvaltılık gevrek (D vitamini takviyeli)
Vücudunuz D vitamini gibi yağda çözünen vitaminleri depolar, ancak çok miktarda morina balığı karaciğeri yağı tüketmediğiniz sürece gıdalardan, hatta zenginleştirilmiş gıdalardan çok fazla D vitamini almak zor olacaktır.
Güneş ışığına maruz kalma
D vitamini yapmak için güneşe maruz kalmanız gerekir, ancak yeterli D vitamini üretimini teşvik etmek için haftada iki kez güneş kremi olmadan yüzünüzde, kollarınızda, bacaklarınızda veya sırtınızda beş ila 30 dakika güneşe maruz kalmak gerekir.
Aşırı güneşe maruz kalma D vitamini toksisitesine neden olmaz. Ancak cilt kanseri riskinizi artırır.
D Vitamini Takviyeleri
D vitamini reçetesiz bir takviye olarak satılır. Bunu veya başka tür bir takviyeyi almadan önce daima doktorunuzla konuşmanız önerilir.
Bu, takviyenin sizin için güvenli olduğundan emin olmanıza yardımcı olur.
Doktorunuzla konuşmak aynı zamanda gıdalarınızdan ve güneşten ne kadar aldığınızı göz önünde bulundurarak takviyede ne kadar D vitamini ihtiyacınız olduğuna karar vermenizi de sağlar.
Kandaki yetersiz D vitamini seviyeleri, diyabet, hipertansiyon, multipl skleroz ve bazı kanser türleri gibi çeşitli diğer sağlık durumlarıyla ilişkilendirilmiştir.
Ancak D vitamininin bu rahatsızlıklardan herhangi birini önleyip önleyemeyeceğini veya tedavi edip edemeyeceğini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Yaşa göre D vitamini ihtiyacı, dozu, değerleri ne olmalı?
Dr. Mesut Arslan: D vitamini eksikliğine dikkat