Erizipel nedir? Nasıl tanınır, tedavi edilir?
Erizipel, cildin bakteriyel bir enfeksiyonudur. Bakteriler vücuda küçük cilt lezyonlarından girer ve hızla yayılır.
Erizipel, cildin pürülan olmayan, ateşli bir bakteriyel enfeksiyonudur. Enflamasyona genellikle patojen Streptococcus pyogenes neden olur.
Bakteriler vücuda küçük cilt lezyonlarından girer ve hızla yayılır. Sağlıklı bir bağışıklık sistemi bakterilerle savaşırken, bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde erizipel riski artar.
Erizipel nedir?
Bağışıklık sistemi sağlıklıysa ve cilt bariyeri sağlamsa, vücudun erizipel patojenlerine karşı savunması sorun teşkil etmez.
Ancak bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde erizipel riski artar. Derinin bakteriyel enfeksiyonuna genellikle Streptococcus pyogenes bakterisi, daha nadiren de stafilokoklar neden olur.
Patojen vücuda genellikle aşağıdaki gibi küçük cilt yaralanmaları yoluyla girer:
- Böcek ısırıkları
- Egzama
- El ve ayaklarda kuru cilt
- Sporcu ayağı
- Sıyrıklar
- Kronik yaralar
Cilt damarları, yağ ve bağ dokusu ve lenfatik sistem yoluyla yayılır.
Erizipel – kimler etkilenir?
Hem erkekler hem de kadınlar etkilenir. Ortalama başlangıç yaşı 50 civarındadır.
Vakaların yüzde 80’inde erizipel ekstremitelerde, özellikle de alt bacaklarda ve ayaklarda görülür.
Önceden var olan bir lenfatik drenaj bozukluğu genellikle erizipel gelişiminde rol oynar.
Diyabet, obezite, lenfatik drenaj bozuklukları, dolaşım sorunları, toplardamar zayıflığı olan kişilerde ve daha önce erizipel hastası olan kişilerde erizipel gelişme riski daha yüksektir.
Erizipel belirtileri: Erizipel nasıl tanınır?
Bir enfeksiyondan sonra ilk erizipel semptomlarının ortaya çıkması birkaç saatten birkaç güne kadar sürebilir.
Etkilenen cilt bölgesinde yorgunluk, ateş, üşüme ve ağrı, vücudun iltihapla mücadele ettiğinin ilk uyarı işaretleri arasındadır.
Kısa bir süre sonra şişlik (ödem) ve kaşıntılı kızarıklık ortaya çıkar.
Etkilenen cilt bölgesinde yanma hissedilir. Cilt rahatsız edici derecede gergindir ve hafif bir parlaklığa sahiptir.
Erizipelin bir başka belirtisi de enfeksiyon bölgesindeki lenf düğümlerinin ağrılı şişmesidir. Şiddetli erizipel vakalarında ciltte kabarcıklar oluşur ve kanama olur.
Ayrıca cilt dokusunun ölmesi (nekroz) da mümkündür.
Doktor genellikle cildin görünümüne bakarak erizipel olup olmadığını anlayabilir. Bir kan testi ve deri örneği tanıyı doğrular: Beyaz kan hücrelerinin sayısı artarsa bu iltihap belirtisidir.
Streptokoklar için bir deri örneği de incelenir.
Erizipel tedavisi
Erizipelden etkilenenlerin on gün boyunca tablet şeklinde veya damardan infüzyon şeklinde antibiyotik alması gerekir.
Tekrar meydana gelmesi durumunda 20 güne kadar süre gereklidir.
Ayrıca etkilenen cilt bölgelerinin yükseltilmesi ve hareketsiz hale getirilmesi gerekir.
Yüksek dozda antibiyotiklerin amacı bakterileri öldürmek ve yayılmalarını durdurmaktır. Soğutma kompresleri, ağrı kesici ilaçlar, ateş düşürücüler ve antiinflamatuar önlemler erizipel tedavisini tamamlar.
Erizipel tedavisinin bir diğer önemli kısmı, erizipel patojenlerinin nüfuz ettiği cilt yaralanmasını bulmaktır.
Yeni bir erizipel enfeksiyonunu önlemek için diğer şeylerin yanı sıra antiseptikler ve uygun cilt hijyeni ve bakımı ile bu durum tedavi edilmelidir.
Orijinal cilt hasarı bulunup tedavi edilmezse erizipeller yeniden patlayabilir.
Erizipel komplikasyonları
Komplike olmayan erizipel durumunda tedavi ayakta tedavi bazında yapılabilir. Hastalık şiddetliyse veya komplikasyonlar ortaya çıkarsa, etkilenenlerin hastaneye yatırılması gerekir.
Tedavi çok geç yapılırsa, bakteriler derinin geniş bölgelerine bulaşmışsa veya bağışıklık sistemi ciddi şekilde zayıflamışsa komplikasyonlar mümkündür.
Hayatı tehdit eden komplikasyonlar nadirdir ancak mümkündür.
Cilt durumunun kötüleşmesine ek olarak erizipellerin olası sonuçları şunlardır;
- Kan zehirlenmesi (sepsis)
- Kalp kapakçığının iltihabı (endokardit)
- Kalp kası iltihabı (miyokardit)
- Menenks iltihabı (menenjit)
- Kronik lenfödem
Acil tıbbi hizmetlerin derhal aranmasını gerektiren ciddi bir durumun belirtileri şunlardır:
- Şiddetli ağrı
- Ateş
- Aşırı terleme
- Solukluk
- Bulantı
- Hızlı nefes alma ve hatta hızlı atan bir kalp
- Bilinç bozukluğu (uyuşukluk veya kafa karışıklığı)
Komplikasyonlardan ve ciddi sağlık sonuçlarından kaçınmak için erkenden bir doktora başvurmalısınız.
