Güven verici yeni kanıtlar, bebeklik ve erken çocukluk döneminde çocuklara yumuşak fıstık ezmesi yedirmenin, yıllar sonra bile yer fıstığı alerjisi geliştirme riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteriyor.
Fıstık ezmesi kaç aylık bebeğe verilir?
Yer fıstığı tüketiminden kaçınmayla karşılaştırıldığında, yer fıstığı tüketiminin bebeklik döneminde ( örneğin yaklaşık 4 ay gibi erken bir zamanda , yumuşak püre haline getirilmiş bir macun olarak) başlatılması ve yaklaşık 5 yaşına kadar düzenli olarak sürdürülmesi, ergenler arasında yer fıstığı alerjisinin %71 oranında azalmasıyla ilişkilendirilmiştir.
King’s College London’da pediatrik alerji profesörü Gideon Lack , “Yer fıstığı alerjisi çoğu çocukta altı ila 12 ay arasında çok erken dönemde gelişir. Bir hastalığı önlemek istiyorsanız, hastalık gelişmeden bunun yapılması gerekir.Bu biyolojik fenomen, oral tolerans indüksiyonu olarak bilinen immünolojik bir prensibe dayanmaktadır. Yumurta, süt veya yer fıstığı gibi yiyeceklerle beslenen genç farelerin veya diğer deney hayvanlarının daha sonra bu alerjileri geliştiremeyeceğini onlarca yıldır biliyoruz” denildi.
Amerikan Pediatri Akademisi, 2000 yılından itibaren yer fıstığı tüketiminin 3 yıla kadar ertelenmesini önerdi ancak 2008 yılında bu öneriye son verdi.
Yaklaşık on yıl sonra, 2019’da AAP, alerjenik gıdaların piyasaya sürülmesinin geciktirilmesinin hastalıkları önlemediğini ve “yer fıstığının erken tanıtılmasının yer fıstığı alerjisini önleyebileceğine dair artık kanıtlar bulunduğunu” belirterek kılavuzunu güncelledi .
ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü müdürü Dr. Jeanne Marrazzo, “Bugünkü bulgular, ebeveynlerin ve bakıcıların, küçük çocuklarına bebeklik döneminden başlayarak yer fıstığı ürünlerini belirlenmiş yönergelere göre beslemenin yer fıstığı alerjisine karşı kalıcı koruma sağlayabileceği konusundaki güvenini güçlendirmelidir” dedi.
Fıstık alerjisi hakkında yeni çalışmalar yapıldı
LEAP-Trio denemesi adı verilen yeni çalışma, Birleşik Krallık’ta LEAP denemesi adı verilen yer fıstığı alerjisi çalışmasına bebekken katılan çocuklara ilişkin verileri içeriyordu .
Önceki çalışma, egzamalı ve yumurta alerjisi olan ve 5 yaşına kadar takip edilen bebekleri içeriyordu ve bu yaşta yer fıstığı alerjisi prevalansının, yer fıstığından kaçınan çocuk grubunda yaklaşık %17 olduğunu, buna karşın 5 yaşına kadar bu oranın yaklaşık %3 olduğunu buldu. Yer fıstığı ürünleri yiyen grup, yer fıstığı alerjisinde %81 oranında göreceli bir azalmayı temsil ediyor.
LEAP-Trio çalışması, fıstık alerjisi riskinin azalmasının ergenlik döneminde de devam edip etmeyeceğini incelemek için yola çıktı.
Yaklaşık 500 çocuk, 12 yaş civarında yer fıstığı alerjisi oranına bakan LEAP-Trio çalışması için yeniden değerlendirildi.
Bebeklik döneminde fıstık yemeyenlerde alerji ihtimali daha yüksek
O yaşta yer fıstığı alerjisi, başlangıçta yer fıstığından kaçınan çocuklar arasında “önemli ölçüde daha yaygın” olmaya devam etti; yaklaşık %15’inde yer fıstığı alerjisi vardı. Araştırmacılar, başlangıçta yer fıstığı tüketenlerin yaklaşık %4’ünün yer fıstığı alerjisine sahip olduğunu buldu. Bunun “LEAP-Trio zaman noktasında yer fıstığı alerjisi prevalansında %71’lik bir azalmayı” temsil ettiğini yazdılar.
Ancak genel olarak, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri merkezli araştırmacılara göre, çocukların bebeklik döneminde yer fıstığı tüketmeye başlaması ve 5 yaşına kadar devam etmesi, bunun ergenlik döneminde yer fıstığına karşı “kalıcı bir tolerans” sağladığı ortaya çıktı.
Alerji Uzmanı ve İmmünoloji Uzmanı Dr. Purvi Parikh, yeni bulguların, yalnızca yer fıstığına erken başlanmasının yer fıstığı alerjilerinin gelişmesini azaltmakla kalmayıp aynı zamanda çocuklar 5 yaşından sonra fıstık yemeyi sürekli olarak bıraksa bile korumanın ergenlik dönemine kadar sürdüğünü gösteren “büyük bir güvence” olduğunu söydi.
Parikh, “Yani ideal olarak başka risk faktörü yoksa bu alerjenleri 4-6 ay gibi erken bir dönemde uygulamaya devam etmeli ve 5 yaşına kadar tutarlı bir şekilde devam ettirmeliyiz, ancak bundan sonra o kadar tutarlı olmamıza gerek yok. ebekler henüz katı gıda alamadığından, anne sütüne veya mamaya benzer ince bir kıvamda olması ve boğulmayı önlemek için içine karıştırılarak az miktarda başlayıp 3-4 günde bir tolere edildiği kadar yavaş yavaş artırılabilmesi önerilir” dedi.
Yer fıstığını bir bebeğin diyetine dahil ederken, püreye karıştırılmış yumuşak fıstık ezmesi kullanılması ve boğulma tehlikesi oluşturabilecek yer fıstığı parçalarından kaçınılması önerilir.
Yumurta sağlık için son derece önemli bir besindir. Bu sağlıklı besinin çocuklara, bebeklere ne zaman kaç yaşında verilmesi gerektiği merak ediliyor. Peki, bebekler kaç aylıkken yumurta yiyebilir?
National Türk öneriyor: Açık tenlilerde cilt kanseri riski daha yüksek
