Göz uçuğu; kızarıklık, ışığa duyarlılık ve gözde bir şey varmış hissi gibi rahatsız edici belirtileri ile dikkat çeker. Bazı kişilerde göz kapaklarında da yaralar gelişebilir.
Herpes simpleks virüsü (HSV) belirtileri gözleri etkilediğinde buna göz herpes, oküler herpes veya herpetik göz hastalığı denir.
Tekrarlayan enfeksiyonlar korneada yara izi, sekonder glokom ve retina dekolmanı gibi komplikasyon riskini artırabilir.
Bu makale, belirtileri, tanıları ve tedavi seçenekleri de dahil olmak üzere kişinin gözünü etkileyebilecek herpes türlerini incelemektedir.
Herpes simpleks virüsü türleri
HSV’nin iki ana türü vardır:
Tip 1: Herpes tip 1 (HSV-1) asemptomatik olabilir veya bazı kişilerin ateş kabarcığı olarak adlandırdığı uçuk gibi semptomlara neden olabilir.
Tip 2: Herpes tip 2 (HSV-2), virüsün cinsel yolla bulaşan formudur. Bu tip esas olarak cinsel organlarda semptomlara neden olsa da gözleri de etkileyebilir.
Amerikan Oftalmoloji Akademisi’ne (AAO) göre HSV-1’in göz enfeksiyonlarına neden olma olasılığı HSV-2’den daha fazladır.
Bir kişi genellikle halihazırda uçuk hastası olan biriyle ten tene temas sonrasında virüsün her iki formuna da yakalanır. Virüs sinir hücrelerinde hareketsiz kalabilir ve aktivasyon üzerine sinirler boyunca göze doğru ilerleyebilir.
AAO, insanların %90’ının yaşamları boyunca, genellikle çocukken HSV-1’e maruz kaldığını tahmin ediyor.
Göz uçuğu belirtileri
Bir kişi herpetik göz hastalığına yakalandığında çeşitli belirtiler yaşayabilir. Bunlar her iki gözde de meydana gelebilir, ancak bir gözü diğerine göre daha fazla etkileyebilirler.
Semptomların bazıları gözün etkilenen kısmına bağlıdır. Bu semptomların örnekleri:
- Gözde bir şey varmış hissi
- Baş ağrısı
- Işık hassaslığı
- Kırmızılık
- Yırtılma
Bazen kişilerde göz kapaklarının üstünde uçuk yaraları da yaşanabilir. Bunlar kabarcıklı bir döküntüye benzeyebilir. Kabarcıklar genellikle 3-7 gün içinde iyileşen kabuklar oluşturacaktır.
Herpes virüsü korneayı, gözün içini veya retinayı etkiliyorsa, kişi görme duyusunda değişiklikler yaşayabilir. Tipik olarak göz uçuğu, kişinin gözü ağrılı görünse de çok fazla ağrıya neden olmaz.
Benzer semptomları olan durumlar
Gözü etkileyen HSV semptomları, su çiçeğine neden olan varicella-zoster virüsünün semptomlarına benzer olabilir.
Varicella-zoster virüsünün yeniden aktivasyonu, zona olarak da bilinen herpes zoster’e neden olabilir. Bu, alında ve kafa derisinde aynı taraftaki göze yayılabilen keseciklere, küçük kabarcıklara neden olur.
Benzer belirtilerin görülebildiği diğer bir durum ise konjonktivit olarak da bilinen pembe göz hastalığıdır.
Göz uçuğu nedenleri
Herpes virüsü, enfeksiyonu olan bir kişinin burun salgıları veya tükürüğü yoluyla yayılabilir. Bir kişinin uçuğu varsa bu olasılık daha yüksek olabilir.
Salgılardaki virüs daha sonra göz sinirleri de dahil olmak üzere vücudun sinirleri boyunca seyahat edebilir.
Bazı durumlarda virüs vücuda girer ve herhangi bir soruna veya belirtiye neden olmaz. Doktorlar virüsün bu formunun uykuda olduğunu belirtiyor.
Bazı tetikleyiciler, uykuda olan bir virüsün çoğalmaya başlamasına ve göz tahrişine neden olabilir. Bu tetikleyiciler şunlar;
- Ateş
- Büyük cerrahi veya diş prosedürleri
- Stres
- Güneş yanığı
- Travma veya ciddi yaralanma
Herpes virüsü oldukça bulaşıcı olabilir. Ancak herpes virüsüne yakalanan veya onunla temas eden herkeste göz uçuğu görülmez.
Teşhis: Göz doktorları, birinin tıbbi geçmişini alıp semptomlarını sorarak herpetik göz hastalığını teşhis eder. Kişinin semptomlarını ilk ne zaman fark ettiğini ve herhangi bir şeyin onları daha da kötüleştirip iyileştirmediğini sorabilirler.
Göz doktoru gözün fiziksel muayenesini yapacaktır. HSV, korneada bir dallanma modeli olan dendritlere neden olur, bu nedenle muayene, gözün yüzeyini ve potansiyel olarak göz kapağını görselleştirmek için yarık lamba olarak bilinen özel bir mikroskop içerebilir.
Bu uzmanlar genellikle yaralara bakarak göz uçuklarını teşhis edebilirler. Enfeksiyon gözün daha derin katmanlarına ulaşmışsa göz basıncını ölçmek için özel aletler kullanmaları gerekecektir.
Ayrıca daha derin göz katmanlarını da incelemeleri gerekebilir.
Gözün HSV’si için laboratuvar testleri nadirdir.
Göz uçuğu çoğunlukla gözün şeffaf ön kısmını etkiler. Bu duruma epitelyal keratit denir.
Göz uçuğu korneanın daha derin katmanlarını etkiliyorsa buna stromal keratit denir. Bu durum daha çok göz doktorlarını ilgilendirmektedir çünkü korneada yara izine neden olabilir ve bu da kişinin görüşünü kalıcı olarak etkileyebilir.
Göz uçuğu tedavisi
Herpes keratitinin tedavisi şiddetine bağlıdır. Doktorlar genellikle hafif bir enfeksiyonu topikal ve oral antiviral ilaçlarla tedavi ederler.
Göz kapakları: Doktorlar, kişinin göz kapaklarına nazikçe uygulaması için antiviral merhem gibi topikal merhemler reçete edebilir.
Dış göz katmanları: Göz uçuğu yalnızca gözün en dış katmanlarını etkiliyorsa, doktor antiviral bir göz damlası veya asiklovir (Zovirax) gibi oral bir antiviral ilaç reçete edebilir.
Bunlar virüsün etkilerini azaltmaya yardımcı olur ve semptomların süresini azaltabilir.
Ancak bazı göz damlaları semptomları kötüleştirebilir, bu nedenle kişiler mutlaka bir göz doktoruna başvurmalıdır.
Daha derin göz katmanları: Herpes virüsü gözün daha derin katmanlarını etkilemişse, göz doktoru antiviral göz damlaları ve ağızdan alınan ilaçlar reçete edebilir.
Ayrıca steroid göz damlası da reçete edebilirler. Bunlar, göz basıncının artmasına neden olabilecek göz iltihabının azaltılmasına yardımcı olur.
Önleme: Göz uçuğu başka enfeksiyonlara neden olabileceğinden, bazı doktorlar tekrar göz uçuğuna yakalanma riskini azaltmak için antiviral ilaçları düzenli olarak almayı önerebilir.
Tekrarlayan herpetik göz enfeksiyonları daha büyük göz hasarına yol açabilir, bu nedenle doktorlar bunların tekrarını önlemeyi amaçlar. Önleme ipuçları:
- Gözlere dokunmaktan kaçının
- Ellerinizi iyice yıkayın
- İyi hijyen uygulayın
- Düzenli göz muayenelerine katılın
- Kontakt lensleri göz doktorunun söylediği şekilde kullanın
2021 tarihli bir incelemeye göre, her yıl 1,8 milyondan fazla kişi herpetik göz hastalığı yaşıyor. Göz uçuklarının tedavisi olmasa da tedavi semptomların süresini azaltabilir.
Birisi tekrarlayan göz enfeksiyonlarına yakalanırsa veya görme kaybı yaşamaya başlarsa, değerlendirme ve ek tedavilere ilişkin tavsiyeler için bir göz uzmanından randevu almalıdır.
Dudak seğirmesi neden olur, nasıl geçer?
PCOS belirtileri neler?
