Meme kanserinde proton tedavisi: Radyasyondan daha mı iyi?
Meme kanserinde proton tedavisi, geleneksel radyasyon tedavisine göre daha hedefe yönelik bir terapi türüdür. Çevredeki dokuya zarar verme riskini azaltabilir. Ancak daha uzun vadeli araştırmalara ihtiyaç vardır.
Meme kanserinde proton tedavisi daha mı etkili?
Radyasyon tedavisi, kanser hücrelerini yok etmek için yüksek yoğunluklu enerji ışınları kullanan bir tür meme kanseri tedavisidir.
2023 tarihli bir incelemeye göre, meme kanseri teşhisi konulan kişilerin neredeyse %65’i radyasyon tedavisi görüyor.
Radyasyon tedavisinin bir yararı, belirli bir alandaki kanser hücrelerini yok edebilmesidir. Ancak bu süreçte yakındaki sağlıklı dokuyu da etkileyebilir.
ABD Ulusal Kanser Enstitüsü’ne göre, son araştırmalar proton tedavisinin geleneksel radyasyon terapisinden daha güvenli ve etkili bir tedavi olabileceğini öne sürüyor.
Ancak ikisini karşılaştıran uzun vadeli araştırmalar hala sınırlı.
Meme kanseri için proton tedavisi hakkında daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin.
Meme kanseri için proton tedavisi nedir?
Proton terapisi, proton adı verilen yüklü parçacıkları kullanan bir tür radyasyon tedavisidir.
Bu, enerjinin X ışınlarından geldiği geleneksel radyasyon terapisine kıyasla tümörün daha hassas bir şekilde hedeflenmesine olanak tanır.
Foton terapisi olarak da bilinen geleneksel radyasyon terapisinde, enerji ışınları tümörün içinden geçerek devam eder.
Bu, kalp veya akciğerler gibi yakındaki sağlıklı doku ve organlara zarar verebilir.
Ancak proton tedavisinde radyasyon tümörün durduğu yerde durur. Bu, doktorun enerji ışınlarını alttaki dokuya geçmesine izin vermeden doğrudan tümör üzerine yoğunlaştırabileceği anlamına gelir.
Sonuç olarak proton tedavisi, kalbe ve akciğerlere zarar verme riskini azaltabilir. Sol tarafınızda, kalbinize daha yakın meme kanseriniz varsa bu özellikle yararlı olabilir.
Proton tedavisi çeşitli meme kanseri türlerinin tedavisine yardımcı olmak için kullanılabilir. Proton tedavisinin tedaviniz için iyi bir seçenek olup olmadığı konusunda doktorunuzla konuşun.
Meme kanseri tedavisinde proton tedavisi kimlere uygulanabilir?
2021 tarihli bir incelemede uzmanlar, proton tedavisinin özellikle kimler için en iyi olduğu konusunda fikir birliğine varılamayacağını belirtiyor.
Ancak kalp-damar hastalıkları ve akciğer hastalıkları riski taşıyan kişilere önerilebileceğini öne sürüyorlar.
2018’deki araştırmalar, meme kanseri olan kişilerin, geleneksel radyasyon tedavisine göre proton tedavisinden en çok fayda görme ihtimalinin, kalbe daha yüksek dozlar alması beklenen kişiler olduğunu gösteriyor.
Kalbe gelen radyasyonu artırabilecek faktörler şunlardır:
- Sol tarafta tümör olması
- İç kadranda tümör olması
- Mastektomi yaptırmak
- Bölgesel lenf düğümlerine radyasyon tedavisi almak
Kanser Araştırma Enstitüsü’ne göre, proton ve geleneksel radyasyon tedavilerinin etkinliğini karşılaştırmak için 2023 yılında Birleşik Krallık’ta 192 katılımcıyla bir klinik çalışma başlatıldı.
Proton terapisi grubu, yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde kalp sorunları geliştirme olasılığı %2 daha fazla olan katılımcılara yöneliktir.
Meme kanserinde proton tedavisi ne kadar etkilidir?
Araştırmalar proton tedavisinin geleneksel radyasyon tedavisinden daha güvenli ve etkili olabileceğini öne sürüyor. Örneğin:
- 2023 tarihli bir inceleme, proton tedavisinin daha hedefe yönelik olduğunu ve çevredeki organlara verilen hasarın azaltılmasına yardımcı olabileceğini öne sürüyor.
- 2022’de yapılan bir araştırma, proton tedavisinin meme kanseri olan 70 katılımcıda kardiyovasküler biyobelirteçleri etkilemediğini buldu. Araştırmacılar, proton tedavisinin geleneksel radyasyon tedavisiyle karşılaştırıldığında kardiyak yararları olabileceği sonucuna vardı.
- 2020 yılında yapılan bir araştırma, proton tedavisinin, geleneksel radyasyon tedavisine kıyasla ikincil akciğer ve karşı meme kanseri gelişme riskini azaltabileceğini buldu.
- 2017 yılında yapılan bir inceleme, proton tedavisinin, organ yaralanması gibi potansiyel yan etkileri azaltırken hayatta kalma oranlarını artırmaya yardımcı olabileceğini öne sürüyor.
- 2019 yılında yapılan bir araştırma, metastatik olmayan meme kanseri nedeniyle mastektomi sonrası proton tedavisi gören 42 kişiyi takip etti. Ortalama takip süresi neredeyse 3 yıldı ve genel hayatta kalma oranı %97,2 idi. Bu, geleneksel radyasyon terapisinin sonuçlarına eşdeğerdir.
- 2019’da yapılan 2. aşama çalışması, meme kanseri için proton tedavisinin geleneksel radyasyon tedavisiyle benzer hastalık kontrolü oranına sahip olduğunu öne sürüyor.
Devam eden birkaç klinik çalışma, proton ve radyasyon tedavilerinin etkinliğini karşılaştırıyor. Ancak araştırmalar arasında daha geniş, uzun vadeli çalışmalara hâlâ ihtiyaç olduğu konusunda fikir birliği var.
Proton tedavisi prosedürü nasıldır?
Proton tedavisi almak, geleneksel radyasyon terapisi almaya çok benzer.
Ayakta tedavi prosedürü sadece birkaç dakika sürer. Muhtemelen yaklaşık 30 dakika boyunca işlem odasında olacaksınız.
Genellikle geleneksel radyasyon terapisiyle aynı şekilde, 6 haftaya kadar haftada beş kez uygulanır.
Başlamadan önce radyasyon terapisti tedavi için en iyi pozisyonu bulur ve cildinizi buna göre işaretler. Bu işaretler gelecekteki tüm tedavilere rehberlik eder.
Bu açık bir makine olduğundan kendinizi kapalı hissetmezsiniz. Uygun şekilde konumlandığınızda terapist tedaviyi uygulamak için kontrol odasına gider.
Tamamen hareketsiz kalmanız gerekir, tedavi ağrısızdır.
Terapist sizinle dahili telefon aracılığıyla iletişim kurabilir ve hareket etmenin uygun olup olmadığını size bildirebilir. Bittiğinde gidebilirsiniz.
Proton tedavisinin yan etkileri nelerdir?
Proton tedavisinin yan etkileri geleneksel radyasyonun yan etkilerine benzer;
- Cilt hassasiyeti
- Tedavi edilen bölgede saç dökülmesi
- Güneş yanığına benzeyen kızarıklık
- Tükenmişlik
2019’daki araştırmalar proton tedavisinin olumlu bir toksisite profiline sahip olduğunu gösteriyor.
Benzer şekilde, 2019 yılında yapılan bir araştırma, proton tedavisinin ciddi yan etkilere neden olma ihtimalinin geleneksel radyasyon terapisine göre daha az olabileceğini buldu.
Tedaviye başladıktan sonraki 90 gün içinde, geleneksel radyasyon grubundaki katılımcıların %28’i hastaneye kaldırılmayı gerektirecek kadar şiddetli bir yan etki yaşadı.
Proton grubunda bu oran yüzde 12 oldu.
Proton tedavisinin uzun vadeli etkilerini tam olarak araştırmak için daha uzun takip süreleri ve klinik denemeler gerekeceğini unutmamak önemlidir.
Proton tedavisi hakkında sık sorulan sorular
Meme kanserinde proton tedavisinin başarı oranı nedir?
69 kişiyle 2019’da yapılan 2. aşama çalışma, meme kanseri için proton tedavisinden sonra 5 yıllık hayatta kalma oranının %91 olduğunu buldu.
Bununla birlikte, meme kanseri için proton tedavisinin başarı oranını daha iyi anlamak için daha uzun vadeli araştırmalara ihtiyaç vardır.
Meme kanserinde proton ışın tedavisinin dezavantajları nelerdir?
Meme kanserinde proton ışın tedavisinin bazı dezavantajları ise çok pahalı olması ve sınırlı sayıda merkezin bu tedaviyi yapmasıdır.
Geleneksel radyasyon tedavisiyle karşılaştırıldığında etkinliğini ölçen çok sayıda uzun vadeli çalışma da yoktur.
Proton tedavisi meme kanseri ameliyatından daha mı iyi?
Proton ışınları tümör bölgesini geçmediği için radyasyonun sağlıklı dokulara zarar verme riski azaltılabilir.
Meme kanseriniz varsa, bu, kalbe ve akciğerlere zarar verme olasılığını azaltmak anlamına gelebilir.
Keten tohumu meme kanseri riskini azaltıyor
Yeşil soya fasulyesi Edamame: Bir başka Japon mucizesi