Normal unutkanlık ile Alzheimer arasındaki 5 fark
Demans ve Alzheimer hakkında endişelenmeli misiniz yoksa yaşadığınız normal bir hafıza kaybı mı? Unutkanlık ile Alzheimer arasındaki farklara göz atıyoruz.
Bir şey almak için bir odaya girdiğiniz ve sonra ne almak için girdiğinizi unuttuğunuz oldu mu? Birçok kişi bunun Alzheimer hastalığının bir belirtisi olabileceğinden korkuyor.
Çoğu durumda, bu unutkanlık dönemleri yaşa bağlı normal hafıza kaybını, uyku yoksunluğunu veya stresi yansıtır.
Ancak daha sonra odaya ne almak için girdiğinizi, hatta odaya girdiğiniz sürenin tamamını hatırlayamadığınızda, erken Alzheimer gerçek bir olasılık olabilir.
Çalışmalar, Alzheimer hastalığı olan bir kişinin demans önleyici ilaçlarla ne kadar erken tedavi edilirse, ilacın hastalığın ilerlemesini yavaşlatmada o kadar etkili olacağını göstermektedir.
İnkardan, korkudan ya da eğitim eksikliğinden dolayı Alzheimer belirtileri genellikle “yaşlanmayla ilişkilendirilir ” ve teşhis çok sonra konur.
Peki normal yaşlanmaya bağlı unutkanlıkla Alzheimer arasında bazı farklar nelerdir?
Anıları Geri Getirmek: Yaşa bağlı normal hafıza kaybında, anıları uzun süreli depolamadan almakta zorluk yaşayabilirsiniz.
Bu, isimleri hatırlamak gibi bilgilere erişimde sorunlara yol açar. Ancak bu sorunlara ipucu verme ve bağlam gibi yardımlarla çözüm bulunabilir.
Sitikolin demans ve alzheimer etkilerini azaltıyor
Dikkat ve Konsantrasyon: Yaşa bağlı normal hafıza kaybında dikkatiniz ve konsantrasyonunuz azalabilir, ancak kelime dağarcığı ve nesneler arasındaki ilişkilere dair anlayış genellikle yaşlanmayla birlikte değişmez.
Son Hafıza: Alzheimer hastalığında, yakın zamandaki hafızada, ipucu vermenin ve bağlamın bile işe yaramadığı, erken ve derin bir sorun vardır. Yani sizden biri elma olan üç kelimeyi hatırlamanızı istesek ve üç dakika içinde bu üç kelimenin ne olduğunu sorsak, “Biri meyveydi” desek bile elmayı hatırlamayabilirsiniz. Normal yaşlanmada, bir ipucu verildikten sonra kelimeyi hatırlamanız muhtemeldir.
Kronolojik ve Kaynak Bellek: Alzheimer hastalığınız varsa olayların sırasını (kronolojik hafıza) veya kimin ne söylediğini (kaynak hafızası) hatırlayamayabilirsiniz.
Sık kullanılan kelimeleri (saat veya kalem gibi) bulmakta zorluk yaşayabilirsiniz ve hatta daha önce gerçekleşen konuşmaları veya olayları hatırlamayabilirsiniz.
Tekrarlama: Diğer endişe verici işaretler arasında tekrarlamak (sadece vurgulamak için değil) ve hafıza probleminizin (içgörü eksikliği) farkına varmamak yer alır.
Alzheimer hastalığında hafızanıza müdahaleler olabilir. Örneğin sizden bir küp çizmenizi istenirse, birkaç dakika içinde sizden “küp” kelimesini hatırlamanızın istendiğini düşünebilirsiniz.
Normal Yaşlanmanın Unutkanlığı ile Alzheimer Arasındaki Farkların Özeti
Normal Yaşlanma:
- Bellek, ipucu verme ve bağlamla gelişir
- Kelime dağarcığı ve ilişki anlayışı bozulmadan kalır
- Olayların sırasını ve kimin ne söylediğini hatırlayabilme
- Bir hafıza probleminin var olduğunun farkında olmak
- Unutkanlığa rağmen işleyiş iyi kalır
- Ara sıra pek de iyi olmayan kararlar vermek
- Aylık ödeme yapmayı unutmak
- Hangi gün olduğundan emin olamamak ancak daha sonra hatırlayabilmek
- Yeni bir cihazın ayarları gibi daha yeni veya daha az tanıdık görevlerde zorluk
- Araç kullanırken yeni bir yer bulmada zorluk
Alzheimer Hastalığı:
- Yakın zamandaki hafıza zayıf; ipucu verme ve bağlam yardımcı olmuyor
- Olayların sırasını ve kimin ne söylediğini hatırlayamamak
- Tekrarlama belirginleşiyor; hafıza kayıpları meydana geliyor
- Bir hafıza sorununun varlığından habersiz
- Bellekle birlikte günlük işlevsellik de azalır
- Sık sık zayıf muhakeme ve karar verme davranışı sergilemek
- Faturaları düzenli ödemeyi başaramamak
- Çoğu zaman, zaman ve mekan oryantasyonunun bozulması
- Her gün kahve yapmak gibi tanıdık görevlerde zorluk
- Günlük işinizden eve dönerken kaybolmak
Sağlık uzmanına ne zaman başvurulmalı?
Hafıza sorunları yukarıda Alzheimer için listelenenlere benzediğinde, sağlık uzmanınızla konuşmanın zamanı gelmiştir.
Benzer şekilde, sorunlar tehlikeli davranışlar (dışarıda kaybolmak veya ocağı açık bırakmak gibi), ruh halindeki önemli değişiklikler, giyinme ve kişisel hijyen gibi becerilerde kayıplar içeriyorsa, profesyonel yardım almanın zamanı gelmiştir.
Hafıza sorunlarınız küçük olsa bile, sağlık uzmanınızdan güvence almak yapabileceğiniz en iyi şey olabilir.
Hafıza kaybınızın nedeninin Alzheimer veya demans olduğunu düşünmek endişe verici olabilir, bu nedenle küçük hafıza sorunlarının yaşlandıkça normal bir değişiklik olabileceğini anlamak çok güven verici olabilir.
Bilişsel değişiklikleriniz konusunda hâlâ emin değilseniz, sevdiğiniz birine ne gözlemlediğini sorun ve sağlık uzmanınızla bir randevu ayarlayın.
Alzheimer Demans farkı nedir, nasıl ayrılır?
Alzheimer nedir? Hastalık hakkında bilinmesi gerekenler