Stres insülin direnci riskini artırır mı?
Stres hayatımızın ayrılmaz bir parçasıdır. Ama kronik hale gelen stres önemli sağlık sorunlarına sebep olabilir. İşte, stres ve insülin direnci arasındaki ilişki...
Stresinizin artmasının nasıl bir his olduğunu bilirsiniz. Bu duygusal ve fiziksel bir tepkidir.
Hepimiz stres yaşarız ve stresli olmak doğal ve hayati bir tepkidir. Stres, “savaş ya da kaç” tepkisini üreten kortizol gibi hormonların salınmasına neden olur ve sizi gerektiğinde harekete geçmeye iter. Tehdit sona erdiğinde, bu gergin duygular azalır ve normale dönersiniz.
Bununla birlikte, kronik uzun süreli stres, insülin direnci de dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
İnsülin direnci nedir?
İnsülin pankreasın beta hücreleri tarafından üretilen bir hormondur. Başlıca görevi enerji için şekeri (glikozu) kan dolaşımından hücrelere taşımaktır. İnsülin ayrıca daha sonra kullanılmak üzere depolanmak üzere ekstra glikozu glikojen olarak paketler.
İnsülin direnci, kaslarınızdaki, yağınızdaki ve karaciğerinizdeki hücrelerin insüline iyi yanıt vermediği bir durumdur.Sonuç olarak kanınızdan glikozu alamazlar.Zamanla insülin direnci kan şekeri seviyelerinin yükselmesine yol açabilir ve sonuçta prediyabet veya tip 2 diyabetle sonuçlanabilir.
Bunun aynı zamanda yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol dahil olmak üzere kardiyovasküler hastalık riskini de artırabileceği ifade ediliyor.
Hücreler çeşitli nedenlerden dolayı insüline karşı baskı yapmaya başlayabilir. Genetik, yaş, yaşam tarzı (hareketsizlik ve diyet gibi), kilo ve stres rol oynayabilir. İnsülin direncine yanıt olarak vücut, daha fazla insülin üreterek bunu telafi eder. Daha yüksek insülin seviyeleri şekerin hücrelere itilmesine yardımcı olabilir ancak bu sonsuza kadar sürmez.
Yıllar geçtikçe pankreas yavaşlayabilir ve eskisi kadar insülin üretmeyi bırakabilir. Bu gerçekleştiğinde kan şekeri anormal seviyelere yükselmeye başlar ve bu da prediyabet ve tip 2 diyabetle sonuçlanır . İnsülin direnci aynı zamanda karaciğerde yağ birikimini de teşvik ederek alkolsüz yağlı karaciğer hastalığına yol açabilir .
Stres ve insülin direnci arasındaki bağlantı nedir?
Stresin kendisi bir sorun değildir. Sorun, kronik ya da sürekli, geçmeyen, kalıcı stres olduğunda ortaya çıkar. Zamanla artan kortizol seviyeleri, iltihaplanmayı artırarak vücudun glikoz metabolizmasını bozabilir, bu da kan şekeri seviyelerini yükseltir ve insülin direncini artırır. Yüksek kortizolün aynı zamanda uykuyu bozabileceğini, açlık hormonlarını değiştirebileceğini ve insülin direncine katkıda bulunan iç organlarda (karın) yağın kademeli olarak birikmesini destekleyebileceğini de ekliyor.
İnsülin direnci nasıl önlenir?
Stresin tamamından kaçınılamaz ancak onu azaltacak stratejiler bulmak ve ona nasıl tepki vereceğinizi öğrenmek, stresli durumlardan kurtulmanız için sizi daha iyi donatabilir. Yaşam tarzı değişiklikleri strese karşı dayanıklılığınızda büyük bir fark yaratabilir.
Daha fazla sebze tüketin
Bitki bazlı bir diyet , bağırsaktaki bakterilerin beyin fonksiyonlarını ve ruh halini etkilediği “psikobiyotik” etki adı verilen etki yoluyla stresin azaltılmasına yardımcı olabilir.Bitkiler aynı zamanda sindirilmeyen bir karbonhidrat olan lif açısından da zengindir; bu lif bağırsak sağlığını destekler ve yiyeceklerin metabolize edilme hızını yavaşlatarak, kan şekerini dengeleyerek ve tokluk hissini destekleyerek insülin direncini azaltmaya yardımcı olur.
Daha fazla hareket edin
Düzenli fiziksel aktivite stresi azaltmak ve insülin direncini önlemek için faydalıdır. Egzersiz günlük stres faktörlerinden uzaklaşmak için bir fırsattır. Beyin ve vücut üzerinde de olumlu etkileri vardır ve hücreleri insüline karşı daha duyarlı hale getirerek insülin direncini azaltmaya yardımcı olduğu bilinmektedir. Ücretsiz ve erişilebilir bir egzersiz türü olan yürüyüş , başlamak için harika bir yerdir.
Uyku düzeni önemli
Artan stres seviyeleri uykuyu etkileyebilir ve düşük uyku kalitesi veya yetersiz uyku insülin direncini artırabilir. Bu nedenle yeterli miktarda uyku almak çok önemlidir. Yeterince uyuyamıyorsanız rutininizi değerlendirmek yardımcı olabilir. Odanızı soğutmanın, yatmadan bir saat önce ekranlardan uzak durmanın veya öğleden sonra kahvenizi ortadan kaldırmanın faydası olabilir.
Diyabet hastalığı ile yaşamak, kan şekeri seviyelerinizi düzenli olarak kontrol etmeyi gerektirir. Peki kan şekeri ne zaman ölçülür?
National Türk öneriyor: Tip 2 diyabet nedir?