Fazla tuz tüketmenin sağlığa zararları nelerdir?

Restoranlarda sipariş ettiğimiz yemeklerden, marketten aldığımız paketlenmiş gıdalara kadar, tükettiğiniz pek çok gıdada çok fazla tuz bulunuyor. Tuz yiyeceklere lezzet katmanınyardımcı olmanın yanı sıra mükemmel bir koruyucudur. Çünkü ucuzdur, toksik değildir ve tadı güzeldir.

Ancak tuz sadece damak tadınızı etkilemez. Tuzda bulunan sodyum, kas kasılmaları, sinir uyarıları ve vücuttaki sıvı dengesinin sağlanması için gerekli olan önemli bir elektrolittir. Sodyum önemli bir mineraldir. Ancak vücudunuzun buna yalnızca belli bir kısmına ihtiyacı var. Birçok insan vücudunun ihtiyaç duyduğundan daha fazla tuz tüketiyor ve zamanla bunun sonuçları ortaya çıkıyor. Peki, fazla tuz tüketiminin zararları nelerdir?

Çok fazla tuz yerseniz ne olur?

Çok fazla tuz yemenin ilk belirtileri:

Artan susuzluk

Şişmiş ayaklar veya eller

Baş ağrısı (bazı durumlarda)

Kan basıncında artış

Böbrekleriniz her zaman vücudunuzdaki sodyum miktarını dengelemeye yardımcı olmaz. Fazla tuz tüketimi özellikle böbrek sağlığı için son derece tehlikelidir.

Böbrekleriniz beslenmenizden aldığınız tuzu ortadan kaldıramazsa, vücudunuzda sodyum birikmeye başlar. Ve daha fazla sodyum tuttuğunuzda, vücudunuz onu suyla seyreltmeye çalışır; kan hacminizi artırır ve sıvı tutmanıza neden olur. Bu nedenle aşırı susama, şişkinliğin yanı sıra tansiyon yükselir.

Sıklıkla aşırı tuz tüketiyorsanız bu süreç kalbinizi, kan damarlarınızı ve böbreklerinizi zorlar.

Kan hacminiz arttıkça kalbinizin vücudunuza kan pompalamak için daha fazla çalışması gerekir. Bu da atardamarlarınızdaki basıncı artırır. Dahası, kalp daha güçlü pompaladığında böbrekler de dahil olmak üzere her organdaki damarlara baskı uygular. Bu nedenle, çok fazla tuz tüketmek zamanla aşağıdakiler de dahil olmak üzere uzun vadeli sağlık sonuçlarına neden olur:

Yüksek tansiyon (hipertansiyon)

Kalp hastalığı

Felç

Böbrek hastalığı

Böbrek taşı

Günde kaç gram tuz kullanılmalıdır?

Dünya Sağlık Örgütü; hastalıklardan korunmak amacıyla tüketilmesi gereken tuz miktarını günde 5 gram (tepeleme bir çay kaşığı veya silme bir tatlı kaşığı) olarak önermektedir.

Tuz tüketimi nasıl azaltılır?

Paketlenmiş etler yerine taze etleri tercih edin.

Dondurulmuş sebzeler satın alırken “taze dondurulmuş” olanları seçin ve baharat veya sos eklenmiş olanlardan uzak durun.

Satın aldığınız gıdaların etiketlerini okuyun ve sodyum içeriğini kontrol edin.

Baharat ve çeşnileri seçerken etiketinde sodyum belirtilmeyenleri tercih edin.

Dışarıda yemek yiyorsanız yemeğinizin tuzsuz hazırlanmasını isteyebilirsiniz.

Epsom tuzu nedir? Epsom tuzu neye iyi gelir?

Fazla tuz tüketiminin sebep olduğu sorunlar nelerdir?

Ödem

Sodyum suyu çeker. Çok fazla tuzlu yiyecek yerseniz sıvı tutulumu yaşarsınız.Özellikle karnınızın ve gözlerinizin etrafında şişmiş ve şişkin görünüyorsunuz. Ellerinizde ve ayaklarınızda da şişlik fark edebilirsiniz.

Susuzluk hissi

Dışarıda yemek yedikten sonra kendinizi normalden biraz daha fazla su şişesine uzanırken mi buluyorsunuz? Restoran yemeklerinin sodyum oranının daha yüksek olduğu biliniyor ancak bu etki, yerel lokantanızdaki bir burgerle sınırlı değil. Yüksek tuzlu herhangi bir yemek yoğun susuzluğu tetikleyebilir. Kandaki sodyum miktarının arttığını algılayan böbrekler ve beyindeki reseptörler susuzluk hissini tetikler. Vücut susuzluğu koruyucu bir mekanizma olarak kullanır, böylece sıvı tüketmeye ve sodyum konsantrasyonunuzu düşürmeye yönlendirilirsiniz.

Yüksek tansiyon

Sodyum öncelikle kanınızda bulunur ve burada sıvıyı çeker. Çok fazla sodyum yerseniz kan dolaşımınıza daha fazla su girer. Daha fazla kan hacmi kan damarı duvarlarına doğru itilir ve yüksek tansiyona (hipertansiyon) neden olur.

Uyku kalitesi düşer

Çok fazla sodyum tüketmek (özellikle akşamları) uykunuzu bozabilir . Kan basıncındaki ani bir artış ve ani bir susuzluk ve tuvalet ihtiyacı uykunuzun bölünmesine yol açar.

Baş ağrısı

Ara sıra veya düzenli baş ağrıları yaşıyorsanız bunun sorumlusu aşırı tuz tüketimi olabilir. Tuz yemek, bazı insanlarda kan basıncında neredeyse ani bir artışı tetikler ve baş ağrıları, yüksek tansiyonun yaygın bir belirtisidir. Ancak yüksek tuzlu beslenme aynı zamanda normal kan basıncına sahip kişileri baş ağrılarına karşı daha duyarlı hale getirebilir. 2014 yılında Johns Hopkins’te 400 kişiyle yapılan bir araştırmada araştırmacılar, en yüksek düzeyde tuz tüketenlerin en yüksek baş ağrısı sıklığına sahip olduğunu buldu. Tuz alımı azaltıldığında hem normal hem de yüksek tansiyonu olan kişilerde daha az baş ağrısı görüldü.

Egzamaya yol açar

Tuzun egzama gibi cilt tahrişleri üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olabileceği fikri başlangıçta çok uzak görünüyordu; ta ki okumaya başlayıp cildin bağışıklık sistemiyle olan bağlantısını anlayana kadar. Bu veriler sınırlı olsa da, diyetteki aşırı tuzun bağışıklık sistemini T hücrelerini serbest bırakması için tetiklediği görülüyor. Araştırmalar, bu salınımın egzamada görülen bir tür hiper-iltihaplanma tepkisinin yanı sıra artrit ve astım gibi diğer iltihabi durumlarda da yol açtığını ileri sürüyor. Aşırı tuzun iltihaplanmayı tetiklediği ve diyetteki alerjen ve tahriş edici maddelerin yaptığı gibi egzamayı kötüleştirdiği düşünülüyor.

Mide kanseri riskini arttırır

Mide kanseri en yaygın altı kanser türünden biridir ve dünya çapında üçüncü en ölümcül kanser türüdür. Yüksek tuz alımı mide kanseri gelişimi için bir risk faktörüdür . Araştırmacılar tuz ve kanser arasındaki bağlantıyı tam olarak anlayamıyorlar ve sodyum oranı yüksek tüm gıdaların aynı riske sahip olup olmadığı da net değil. Bu riskin öncelikle kurutulmuş etlerden veya deniz ürünleri ve muhafaza için tuzlanıp fermente edilen sebzelerden kaynaklanabileceğine dair bazı kanıtlar var .

Böbrek taşına yol açar

Düzenli olarak aşırı tuz tüketmek sizi böbrek taşı oluşumuna karşı daha duyarlı hale getirebilir . Bunun nedeni aşırı tuzun idrardaki kalsiyum miktarını arttırmasıdır. Böbrek taşları, kalsiyumun idrarda oksalatlar veya ürik asit ile birleşip kristaller oluşturmaya başlamasıyla oluşur. Bu kristaller büyüdükçe idrar yoluna gidip sıkışabilen taşlara dönüşürler. Sonuç genellikle taş düşene kadar şiddetli ağrıdır.

Demans riskini arttırır

Yüksek düzeyde tuz, beyindeki oksidatif hasara yol açan ve kan akışını engellemeye başlayan inflamatuar bir bileşiğin düzeylerini artırıyor gibi görünmektedir. Bu , yüksek tuzlu beslenmenin farelerde demansa neden olduğu 2018 tarihli bir çalışmaya dayanmaktadır . Ve araştırmacılar, insanlarda demans söz konusu olduğunda etkilerin benzer olabileceğine inanıyor.

Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Semra Topçu, aşırı Tuz tüketiminin kalp sağlığına zarar verdiğini ifade etti.

National Türk öneriyor: Botoks deyip geçmeyin yoğun bakımlık olabilirsiniz!